اسپورداران
پلاسمودیوم ویواکس
گلبول‌های قرمز آلوده بزرگتر از معمول و دانه‌های شوفنر در گلبول‌های آلوده به این انگل دیده میشوند.
راهنمایی های پایه:
- خون مویرگی باید از طریق سوراخ کردن نوک انگشت (فینگر استیک) یا خون وریدی از طریق خون گیری وریدی (ونیپانکچر) گرفته شود.
- اسمیرهای خونی، حداقل دو اسمیر ضخیم و دو اسمیر نازک، باید در سریعترین زمان ممکن پس از جمع آوری خون تهیه شوند. تاخیر در تهیه اسمیرها می‌تواند باعث ایجاد تغییر در مورفولوژی انگل و ویژگیهای رنگ آمیزی شود.
- نقاط شوفنر را میتوان با رنگ آمیزی گیمسا نشان داد که نسبت به رنگ آمیزی رایت یا رایت-گیمسا ارجح‌تر است.
در عفونت‌های ناشی از پلاسمودیوم ویواکس، اندازه‌ی گلبول‌های قرمز، نرمال یا مقداری بزرگتر از حد نرمال (تا × 5/1 تا ×2) هستند و ممکن است تغییر شکل پیدا کنند. در شرایط ایده‌ال، نقاط شوفنر در لام‌های رنگ شده با گیمسا مشاهده خواهند شد.
شکل حلقوی (رینگ فرم)
شکل حلقوی پلاسمودیوم ویواکس دارای نقاط کروماتینی بزرگ می‌باشد و سیتوپلاسم آن‌ها به هنگام رشد می‌تواند حالت آمیبی مانند پیدا کند.
تروفوزوئیت
تروفوزوئیت‌های پلاسمودیوم ویواکس دارای سیتوپلاسمی آمیبی مانند، نقاط کروماتینی بزرگ و رنگدانه‌های ظریف قهوه‌ای مایل به زرد هستند. نقاط شوفنر در اینگونه از پلاسمودیوم‌ها ظریف‌تر از پلاسمودیوم اُوالی دیده می‌شود.
گامتوسیت
گامتوسیت‌های پلاسمودیوم ویواکس گرد تا بیضی شکل، با رنگدانه‌های پراکنده‌ی قهوه‌ای می‌باشند و می‌توانند تمام گلبول قرمز را پر کنند. نقاط شوفنر در این گونه، ظریف‌تر از پلاسمودیوم اُوالی ظاهر میشوند.
شیزونت
شیزونت‌های پلاسمودیوم ویواکس بزرگ بوده و دارای 12 الی 24 مِروزوئیت می‌باشند. این شیزونت‌ها حاوی رنگدانه‌های قهوه‌ای مایل به زرد به صورت متراکم هستند و ممکن است کل گلبول قرمز را پر کنند.
پلاسمودیوم مالاریه
همانند ویواکس بیماریزایی شدیدی ندارد. پلاسمودیوم مالاریه در مقایسه با ویواکس تاثیر کمتری روی گلبول‌های قرمز آلوده دارد. گلبول‌های قرمز بزرگ نمی‌شوند و در شرایط طبیعی دانه‌های رنگی نیز به چشم نمی خورند ولی در رنگ‌آمیزی‌های اختصاصی به صورت نامنظم دانه‌ها (دانه‌های زیمن) به خوبی روی سیتوپلاسم دیده میشوند.
راهنمایی های پایه:
- خون مویرگی باید از طریق سوراخ کردن نوک انگشت (فینگر استیک) یا خون وریدی از طریق خون گیری وریدی (ونیپانکچر) گرفته شود.
- اسمیرهای خونی، حداقل دو اسمیر ضخیم و دو اسمیر نازک، باید در سریعترین زمان ممکن پس از جمع آوری خون تهیه شوند. تاخیر در تهیه اسمیرها می‌تواند باعث ایجاد تغییر در مورفولوژی انگل و ویژگیهای رنگ آمیزی شود.
- نقاط شوفنر را میتوان با رنگ آمیزی گیمسا نشان داد که نسبت به رنگ آمیزی رایت یا رایت-گیمسا ارجح‌تر است.
در عفونت‌های ناشی از پلاسمودیوم مالاریه (P. malariae)، اندازه‌ی گلبول‌های قرمز، نرمال یا مقداری کوچکتر از حد نرمال (× 4/3) هستند.
شکل حلقوی (رینگ فرم)
شکل حلقوی پلاسمودیوم مالاریه دارای سیتوپلاسم محکم و یک نقطه کروماتینی بزرگ می‌باشند.
تروفوزوئیت
تروفوزوئیت‌های پلاسمودیوم مالاریه دارای سیتوپلاسمی فشرده و متراکم و نقطه کروماتینی بزرگ هستند. در مواردی تروفوزوئیت‌ها به شکل "نواری" یا "سبد مانند" با رنگدانه‌های درست و رنگی مایل به قهوه‌ای تیره مشاهده میشوند.
شیزونت
شیزونت‌های پلاسمودیوم مالاریه دارای 6 الی 12 مِروزوئیت با هسته‌های بزرگ هستند که در اطرافشان توده‌‌های رنگدانه‌ای به رنگ قهوه‌ای تیره مشاهده می‌شود. گاهی این مِروزوئیت‌ها به گونه‌ای کنار هم قرار می‌گیرند که حالت رز مانند یا رُزت فرم ایجاد می‌شود.
گامتوسیت
شکل گامتوسیت‌های پاسمودیوم مالاریه، بیضی تا گرد می باشد و دارای رنگدانه‌های قهوه‌ای پراکنده می باشند؛ این فرم از پلاسمودیوم مالاریه می تواند تمام گلبول قرمز را پر کرده و آلوده کند.
پلاسمودیوم اواله
از ناد‌رترین گونه‌های آلوده کننده انسان است. از نظر مرفولوژیک شباهت‌های زیادی به مالاریه دارد. در سلول‌های میزبان دانه‌های شوفنر و بزرگی گلبولی اندکی کم‌تر از ویواکس دیده می‌شود. گلبول‌های قرمز انعطاف‌پذیر میشوند و در اثر تهیه گسترش نازک تا حدی کشیده شده و شبیه به تخم مرغ می‌گردند و در یک طرف پاره به نظر‌می‌آیند.
راهنمایی های پایه:
- خون مویرگی باید از طریق سوراخ کردن نوک انگشت (فینگر استیک) یا خون وریدی از طریق خون گیری وریدی (ونیپانکچر) گرفته شود.
- اسمیرهای خونی، حداقل دو اسمیر ضخیم و دو اسمیر نازک، باید در سریعترین زمان ممکن پس از جمع آوری خون تهیه شوند. تاخیر در تهیه اسمیرها می‌تواند باعث ایجاد تغییر در مورفولوژی انگل و ویژگیهای رنگ آمیزی شود.
- نقاط شوفنر را میتوان با رنگ آمیزی گیمسا نشان داد که نسبت به رنگ آمیزی رایت یا رایت-گیمسا ارجح‌تر است.
در عفونت‌های ناشی از پلاسمودیوم اُوالی (P. ovale) ، اندازه‌ی گلبول‌های قرمز، نرمال یا مقداری بزرگتر از حد نرمال (تا × 4/1 1) هستند. می‌توانند گرد یا بیضی شکل باشند و گاهی دارای لبه‌های دندانه‌دار هستند. در شرایط ایده‌ال، نقاط شوفنر در لام‌های رنگ شده با گیمسا مشاهده خواهند شد.
شکل حلقوی (رینگ فرم)
شکل حلقوی پلاسمودیوم اُوالی دارای سیتوپلاسم محکم و نقاط کروماتینی بزرگ می‌باشند.
تروفوزوئیت
تروفوزوئیت‌های پلاسمودیوم اُوالی دارای سیتوپلاسمی مقاوم و محکم، نقاط کروماتینی بزرگ و شکلی فشرده تا مقداری نامنظم هستند.
گامتوسیت
گامتوسیت‌های پلاسمودیوم اُوالی گرد تا بیضی شکل هستند و ممکن است تقریبا تمام گلبول قرمز را پر کنند. رنگدانه‌های قهوه‌ای و درشت‌تر از پلاسمودیوم ویواکس دارند.
شیزونت
شیزونت‌های پلاسمودیوم اُوالی دارای 6 الی 14 مِروزوئیت با هسته‌های بزرگ هستند که در اطرافشان توده‌‌‌ای از رنگدانه به رنگ قهوه‌ای تیره مشاهده می‌شود.
پلاسمودیوم فالسیپارم
از ویژگیهای آن این است که گامتوسیت‌های هلالی شکلی دارد. تروفوزوئیت‌های رشد یافته (پیر)، مروزوئیت‌ها و گامتوسیت‌های نارس بندرت در خون محیطی دیده می‌شود. در لام خون محیطی بیماران آلوده به این نوع پلاسمودیوم معمولا فقط تروفوزوئیت جوان و گامتوسیت‌های رسیده دیده میشوند.
راهنمایی های پایه:
- خون مویرگی باید از طریق سوراخ کردن نوک انگشت (فینگر استیک) یا خون وریدی از طریق خون گیری وریدی (ونیپانکچر) گرفته شود.
- اسمیرهای خونی، حداقل دو اسمیر ضخیم و دو اسمیر نازک، باید در سریعترین زمان ممکن پس از جمع آوری خون تهیه شوند. تاخیر در تهیه اسمیرها می‌تواند باعث ایجاد تغییر در مورفولوژی انگل و ویژگیهای رنگ آمیزی شود.
- نقاط شوفنر را میتوان با رنگ آمیزی گیمسا نشان داد که نسبت به رنگ آمیزی رایت یا رایت-گیمسا ارجح‌تر است.
در عفونت‌های ناشی از پلاسمودیوم فالسیپاریوم، گلبول‌های قرمز اندازه‌ای طبیعی دارند. معمولا فقط فرم‌های حلقوی و گامتوسیت‌هایشان دیده می‌شود، مگر اینکه خون قبل از تهیه اسمیر برای مدتی مانده باشد.
شکل حلقوی (رینگ فرم)
شکل حلقوی پلاسمودیوم فالسیپاریوم دارای سیتوپلاسم ظریف و یک یا دو نقطه کروماتینی کوچک است. گلبول‌های قرمز آلوده بزرگ نمی‌شوند. در این گونه، آلودگی چندگانه‌ی گلبول‌های قرمز شایع‌تر از سایر گونه‌هاست. گاهی فرم‌های applique (حلقه‌هایی که در حاشیه گلبول قرمز دیده میشوند) نیز وجود دارند.
گامتوسیت
گامتوسیت‌های پلاسمودیوم فالسیپاریوم به شکل هلالی یا سوسیسی هستند . کروماتین‌شان بصورت یک توده منفرد (در کاروگامت) یا بصورت منتشر (در میکروگامت) دیده می‌شود.
تروفوزوئیت
تروفوزوئیت‌های پلاسمودیوم فالسیپاریوم به ندرت در اسمیر خون محیطی مشاهده میشوند. انگل‌های رینگی مسن‌تر، بعنوان تروفوزوئیت شناختع میشوند. سیتوپلاسم تروفوزوئیت‌های بالغ متراکم‌تر از فرم رینگی‌شان است. هنگام رشد و بلوغ، تروفوزوئیت‌ها معمول شکل حلقوی خود را حفظ کرده و گاهی مقادیر اندکی رنگدانه زرد در سیتوپلاسم آن‌ها دیده می‌شود. تروفوزئیت‌های در حال رشد ممکن است اندکی آمیبی شکل بنظر برسند.
شیزونت
شیزونت‌های پلاسمودیوم فالسیپاریوم به ندرت در خون محیطی دیده میشوند. شیزونت‌های بالغ دارای 8 الی 24 مروزوئیت کوچک هستند و رنگدانه‌های تیره دارند که بصورت یک توده متراکم تجمع یافته‌اند.