لاکتات یکی از موادی است که حین تبدیل مواد غذایی به انرژی، توسط سلول‌ها تولید می‌شود (متابولیسم سلولی) و بیشترین میزان تولید در ماهیچه‌ها اتفاق می‌افتد. بسته به pH، گاهی اوقات به شکل اسید لاکتیک وجود دارد. با این وجود، با حفظ pH خنثی توسط بدن، بیشتر آن به شکل لاکتات در خون وجود دارد. در این آزمایش میزان لاکتات در خون یا به ندرت در مایع مغزی نخاعی (CSF) اندازه گیری می‌شود.

معمولا، سطح لاکتات در خون و CSF پایین است. هنگامی که اکسیژن کافی در سطح سلولی وجود ندارد یا هنگامی که راه اصلی تولید انرژی در سلول‌های بدن مختل می‌شود، لاکتات بیش از حد توسط سلول‌های ماهیچه‌ای، گلبول‌های قرمز‌خون، مغز و سایر بافت‌ها تولید می‌شود. لاکتات اضافی می‌تواند منجر به اسیدوز لاکتیک شود.

محل اصلی تولید انرژی در داخل سلول‌ها در میتوکندری‌ها که نیروگاه‌های کوچک قدرت هستند در درون بیشتر سلول‌های بدن اتفاق می‌افتد. میتوکندری‌ها از گلوکز و اکسیژن برای تولید ATP (آدنوزین تری‌فسفات)، منبع اصلی انرژی بدن استفاده می‌کنند. به این فرآیند، تولید انرژی هوازی می‌گویند.

هرگاه سطح اکسیژن سلولی کاهش یابد یا میتوکندری‌ها به درستی کار نکنند، بدن باید برای متابولیسم گلوکز و تولید ATP به انرژی کم‌تری روی می‌آورد. این حالت تولید انرژی بی‌هوازی نامیده می‌شود و محصول فرعی اولیه اسید لاکتیک است که توسط کبد پردازش (متابولیزه) می‌شود.

هنگامی که اسید لاکتیک سریع‌تر از آن‌که کبد بتواند آن را تجزیه کند تولید شود، می‌تواند در بدن و خون تجمع یابد.  

لاکتات اضافی ممکن است یکی یا ترکیبی از موارد زیر را نشان دهد:

• کمبود اکسیژن (هیپوکسی)
• وجود شرایطی که باعث افزایش تولید لاکتات می‌شود.
• وجود شرایطی که باعث کاهش پاکسازی لاکتات از بدن می‌شود.

هنگامی که تولید اسید لاکتیک به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد، گفته می‌شود فرد مبتلا به هیپرلاکتاتمیا است که با تجمع اسید لاکتیک بیشتر می‌تواند به اسیدوز لاکتیک برسد. بدن اغلب می‌تواند اثرات هایپر لاکتاتمی را جبران کند، اما اسیدوز لاکتیک می تواند آنقدر شدید باشد که تعادل اسید/باز (pH) فرد را مختل کرده و علائمی مانند ضعف عضلانی، تنفس سریع، تهوع، استفراغ، تعریق و حتی کما ایجاد کند.

شرایط متعددی وجود دارد که می‌تواند باعث افزایش سطح لاکتات شود. 

"نتیجه آزمایش به چه معناست؟" در سوالات متداول زیر برای اطلاعات بیشتر بخوانید.