FIT و FOBT برای آزمایش نمونه‌های مدفوع به منظور جستجوی خون مخفی (occult) طراحی شده‌اند، منظور از خون مخفی، خونی است که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شود. اگرچه چندین دلیل احتمالی برای وجود خون در مدفوع وجود دارد، اما یک علت مهم وجود پولیپ یا سرطان در دستگاه گوارش است.

با افزایش سن، شیوع پولیپ‌های روده بزرگ بیشتر می‌شوند، بیشتر پولیپ‌ها خوش خیم هستند و هیچگونه مشکلی در سلامتی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، یک پولیپ خوش‌خیم می‌تواند به یک پولیپ سرطانی تبدیل شود و وقتی که سرطانی شد به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد (متاستاز کند). در صورت تشخیص زود هنگام، سرطان روده بزرگ با موفقیت قابل درمان است. بنابراین تعیین وجود پولیپ‌های پیش سرطانی یا سرطانی بسیار اهمیت دارد.

پولیپ ها به شکلی شبیه انگشت به داخل حفره (لومن) روده بزرگ یا راست روده (رکتوم) رشد می‌کنند. آنها می‌توانند شکننده باشند و به طور متناوب خونریزی کنند، زمانی که مواد غذاییِ زائد هنگام عبور از روده، بر روی آن‌ها مانند برس سائیده می‌شوند به خونریزی می‌افتند. این خون با مدفوع مخلوط می‌شود و هنگامی که مقدار آن کم باشد، تنها با آزمایش خون مخفی قابل تشخیص است. این مقدار کم خون ممکن است اولین و گاهی اوقات تنها علامت پولیپ یا تنها علامت زودرس سرطان روده بزرگ باشد و این مسئله آزمایشات خون مخفی در مدفوع را به ابزار با ارزش غربالگری تبدیل کند. 

دو روش اصلی برای تشخیص خون مخفی در مدفوع وجود دارد. این روش‌ها برای تشخیص هموگلوبین (مولکولی که در گلبول‌های قرمز خون وجود دارد) طراحی شده‌اند. هموگلوبین از دو بخش اساسی به نام "هم" که بخش شیمیائی است و یک قسمت پروتئینی به نام "گلوبین" تشکیل شده است. هر روش بر اساس استفاده از قسمت متفاوتی از مولکول هموگلوبین برای آزمایش طراحی شده است.

•  آزمایشات روش ایمونوشیمیایی (FIT) برای بخش گلوبین (پروتئین) از ملکول هموگلوبین و به منظور شناسایی اختصاصی گلوبین انسان طراحی شده‌اند. FIT به طور کلی گلوبین موجود در هموگلوبین با منشاء غیر از خود بیمار، مانند گوشت قرمز را تشخیص نمی‌دهد، در نتیجه این روش را نسبت به آزمایش‌های دیگر برتر می‌کند. هموگلوبین ناشی از خونریزی در دستگاه گوارش فوقانی قبل از رسیدن به بخش‌های تحتانی دستگاه گوارش تجزیه می‌شود و بنابراین خونریزی دستگاه گوارش فوقانی معمولاً توسط FIT تشخیص داده نمی‌شود. با این وجود، بیشتر سازمان‌های بهداشتی، از جمله گروه ویژه خدمات پیشگیرانه‌ی ایالات متحده و انجمن سرطان آمریکا، این آزمایش را برای غربالگری سرطان روده بزرگ توصیه می‌کنند.

• آزمایش‌های مبتنی بر گایاک (gFOBT، FOBT) قسمت "هم" (غیر پروتئینی) ملکول هموگلوبین خون موجود در مدفوع را اندازه‌گیری می‌کند. از آنجا که قسمت "هم" در ملکول هموگلوبین در خون از منابع مختلف، به لحاظ ساختاری مشترک است، این روش وجود خون از هر منبع را مشخص می‌کند. این به این معنی است که FOBT نه تنها خون فرد مورد آزمایش بلکه خونِ موجود از هر منبع غذایی دیگری مانند گوشت قرمز اندازه‌گیری می‌کند، در نتیجه باعث نتایج مثبت کاذب می‌شود. در مقایسه با FIT، این روش محدودیت‌های دیگری نیز دارد. برخی از غذاها و داروها می‌توانند در این روش تداخل ایجاد کنند، بنابراین ممکن است از بیمار خواسته شود که چند روز قبل از آزمایش از مصرف آنها خودداری کند. از آنجا که قسمت "هم" از ملکول هموگلوبین در برابر تخریبِ آنزیم‌های روده‌ای مقاوم است، بنابراین خونی که از مناطق دیگر دستگاه گوارش (بعنوان مثال خونریزی زخم معده و خونریزی لثه) وارد مجاری گوارشی شده است را نیز تشخیص می‌دهد. بنابراین برای تشخیص خونریزی از روده بزرگ اختصاصیت کمتری نسبت به روش FIT دارد.

چگونه نمونه برای آزمایش جمع آوری می‌شود؟ 

1- روش خانگی: به طور معمول، یک کیت برای استفاده در خانه به شما ارائه می‌شود. روش جمع‌آوری ممکن است بر اساس دستورالعمل کیت متفاوت باشد. دستورالعمل‌های ارائه شده به همراه کیت را دنبال کنید.

2- روش آزمایشگاهی: ممکن است لازم باشد چندین نمونه مدفوع در روزهای مختلف جمع‌آوری شود و پس از گرفتن آخرین نمونه، همه نمونه‌ها به مطب پزشک یا آزمایشگاه تحویل داده شوند.

• برای FIT، یک روش معمول استفاده از برس یا وسیله‌ی دیگر برای جمع‌آوری نمونه از سطح مدفوع است، که سپس در یک لوله آزمایش حاوی محلول وارد شده و برای آزمایشگاه ارسال می‌شود. به طور کلی، یک نمونه واحد مورد نیاز است. 
• برای FOBT مبتنی بر گایاک، پزشک یا آزمایشگاه یک کارت تست ارائه می‌دهند که می‌تواند دارای 1 ، 2 یا 3 بخش باشد. معمولا از کارت سه قسمتی استفاده می‌شود. مدفوع باید در ظروف تمیز جمع‌آوری شود بطوریکه نباید با ادرار یا آب آلوده شود. با استفاده از چوب اپلیکاتور، یک نمونه از سطح مدفوع جمع‌آوری شده و با بالشتک مخصوص روی کارت آزمایش قرار می‌گیرد و اجازه می‌دهید تا خشک شود.

هنگام استفاده از کارت‌هایی که چندین منطقه برای آزمایش دارند، نمونه‌های مربوط به هر منطقه آزمایش در روزهای مختلف جمع‌آوری و نمونه گذاری می‌شود. به عنوان مثال، یک کارت 3 بخشی به 3 نمونه مدفوع احتیاج دارد که هر یک در یک روز متفاوت جمع‌آوری و نمونه گذاری شده است. جمع‌آوری و آزمایش چندین نمونه مدفوع، احتمال وجود سرطان را در صورت وجود افزایش می‌دهد.

آیا برای اطمینان از کیفیت نمونه به آمادگی‌های خاصی برای جمع‌آوری آن نیاز است؟

برای FIT، محدودیت خاصی قبل از آزمایش وجود ندارد. در این آزمایش از آنتی بادی‌ها استفاده می‌شود تا فقط خون انسان که از بخش تحتانی دستگاه گوارش (روده بزرگ) منشاء گرفته تشخیص داده شود.

برای FOBT های گایاک، محدودیت‌های مختلفی وجود دارد که در زیر شرح داده شده‌اند:

• این آزمایشات بخش "هم" هر نمونه خونی را با هر منبعی که ممکن است در دستگاه گوارش باشد، تشخیص می‌دهد. بنابراین باید اقدامات لازم برای جلوگیری از ورود خون از منابع دیگری به غیر از خونِ خودِ فرد بیمار در دستگاه گوارش، از چند روز قبل از آزمایش انجام شود. این منابع خارجی شامل گوشت‌های مختلف و به ویژه گوشت قرمز است که از خوردن آنها باید اجتناب شود.
•  ممکن است خونی که از خونریزی لثه ناشی می‌شود (ناشی از اعمال دندانپزشکی یا بیماری لثه) با این آزمایشات تشخیص داده شود. بنابراین از سه روز قبل از شروع به جمع‌آوری نمونه‌های مدفوع از انجام هرگونه عمل دندانپزشکی خودداری کنید. 
• خونریزی‌های معده مانند زخم نیز باید قبل از آزمایش کنترل شود.
•  خونریزی در معده ممکن است با استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID ها) مانند آسپیرین، ناپروکسن و ایبوپروفن تحریک شود. در صورتی که از نظر بالینی امکان داشته باشد، از هفت روز قبل از آزمایش از مصرف این داروها خودداری کنید.
•  این آزمایش برای ایجاد تغییر رنگ که در یک آزمایش مثبت ایجاد می‌شود، به یک واکنش شیمیایی متکی است. غذاهایی مانند کلم بروکلی، شلغم، گل کلم و سیب و داروهایی مانند کلشی سین ممکن است باعث مثبت شدن آزمایش حتی در صورت عدم وجود خون شود (نتیجه مثبت کاذب). اگر  قصد انجام این تست را دارید از غذاها و داروهای فوق از سه روز قبل از جمع‌آوری نمونه و در طول دوره آزمایش خودداری کنید. 
•  ویتامین C در واکنش شیمیایی تداخل می‌کند و از رنگی که باید هنگام وجود خون تشکیل گردد جلوگیری می‌کند (نتیجه منفی کاذب). از مکمل‌های ویتامین C و آب میوه‌هایی که حاوی ویتامین C هستند، باید از سه روز قبل و هنگام آزمایش خودداری شود.

دستورالعمل‌های ارائه شده توسط پزشک و یا دستورالعمل‌های کیت آزمایش را رعایت کنید. قبل از قطع هرگونه دارو با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که انجام این کار بی‌خطر است.