بی کربنات یک الکترولیت است، یک یون با بار منفی که برای کمک به حفظ تعادل اسید و باز (pH) در بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین با سایر الکترولیت‌ها (سدیم، پتاسیم و کلرید) برای حفظ تعادل الکتریکی در سطح سلولی کار می‌کند. این آزمایش مقدار کل دی اکسید کربن (CO₂) در خون را اندازه‌گیری می‌کند که بیشتر به شکل بی‌کربنات (-HCO₃) است. CO₂ عمدتاً محصول جانبی فرآیندهای متابولیکی مختلف است.

CO₂ عمدتاً محصول جانبی فرآیندهای متابولیکی مختلف است. اندازه‌گیری بی کربنات به‌عنوان بخشی از الکترولیت یا پنل متابولیک ممکن است به تشخیص عدم تعادل الکترولیت یا اسیدوز یا آلکالوز کمک کند.  

اسیدوز و آلکالوز شرایط غیرطبیعی را بازگو می‌کنند که در نتیجه عدم تعادل در pH خون ناشی از اسید یا قلیایی (باز) بیش از حد است. این عدم تعادل معمولاً به دلیل برخی شرایط یا بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد می‌شود. ریه‌ها و کلیه‌ها، ارگان‌های اصلی در تنظیم pH خون از طریق حذف بی کربنات اضافی هستند.

ریه‌ها با عمل بازدم CO₂ (اسید) را از بدن خارج می‌کنند. افزایش و کاهش تعداد تنفس باعث تغییر مقدار CO₂ در هوای بازدمی می‌شود و این می‌تواند در عرض چند دقیقه بر pH خون تأثیر بگذارد. کلیه‌ها، اسیدها را از طریق ادرار دفع می‌کنند و غلظت بی کربنات (-HCO₃،  به‌عنوان یک باز) را در خون تنظیم می‌کنند. تغییرات اسید-باز ناشی از افزایش یا کاهش غلظت -HCO₃ آهسته‌تر از تغییرات CO₂ رخ می‌دهد و ساعت‌ها یا روزها طول می‌کشد.

هر بیماری یا شرایطی که بر ریه‌ها، کلیه‌ها، متابولیسم یا تنفس تأثیر می‌گذارد، پتانسیل ایجاد اسیدوز یا آلکالوز را دارد.

آزمایش بی‌کربنات یک گزارش تقریبی از تعادل اسید و باز شما را به پزشک می‌دهد، که معمولاً کافی است. اما در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، ممکن است اندازه گیری گازهای محلول در خون (گازهای خون) انجام شود. بی کربنات معمولاً همراه با سدیم، پتاسیم و احتمالاً کلرید در یک پانل الکترولیت اندازه‌گیری می‌شود، زیرا تعادل این مولکول‌ها است که بیشترین اطلاعات را به پزشک می‌دهد.