آمینوگلیکوزیدها گروهی از آنتی بیوتیک‌ها هستند که برای درمان عفونت‌های باکتریایی شدید استفاده می‌شوند. سطح آمینوگلیكوزید درخواست شده در خون اندازه گیری می‌شود تا در صورت لزوم دوزها تنظیم شود و ضمن جلوگیری از عوارض جانبی سمی، از درمان موثر اطمینان حاصل شود. (برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره، به تست پایش بر داروهای درمانی مراجعه کنید.)

جنتامایسین، توبرامایسین و آمیكاسین رایج‌ترین آمینوگلیكوزیدهایی هستند كه تجویز می‌شوند و از آن‌ها برای درمان عفونت های ناشی از انواع خاصی از باكتری‌های گرم منفی و همچنین تعدادی از باكتری‌های گرم مثبت استفاده می‌شود. (برای اطلاعات بیشتر در این باره، به تست "رنگ آمیزی گرم" یا Gram stain مراجعه کنید).

پایش برغلظت آمینوگلیکوزیدها مهم است زیرا اثربخشی آن‌ها به وجود دارو در سطح کافی در خون بستگی دارد. آمینوگلیکوزیدها دارای عوارض جانبی سمی هستند، از جمله آسیب به شنوایی یا تعادل (سمیت برای گوش) و آسیب حاد کلیه (سمیت کلیوی). 

اگرچه آسیب کلیه ناشی از آمینوگلیکوزیدها معمولاً برگشت پذیر است، اما کاهش شنوایی یا تعادل غالباً دائمی است. این عوارض جانبی می‌تواند در هر زمان رخ دهد، اما با افزایش سطح خونی و هنگامی که داروها برای مدت زمان طولانی مصرف می‌شوند، خطر بیشتر است. خطر عوارض جانبی با برخی از آمینوگلیکوزیدهای جدید کمتر است.

آمینوگلیكوزیدها به خوبی توسط دستگاه گوارش جذب نمی‌شوند، بنابراین به طور معمول به‌صورت داخل وریدی (IV) یا با تزریق در عضله تجویز می‌شوند (از نظر عضلانی،IM).

آمینوگلیکوزیدها را می‌توان تجویز کرد:

• به‌صورت دوزهای فاصله دار (مثلا هر ۱۲-۸ ساعت) یا

• به‌عنوان یک دوز بزرگ منفرد هر ۲۴ تا ۴۸ ساعت یکبار (که به آن دوز با فاصله زمانی طولانی یا پالس نیز گفته می‌شود).

مقدار آمینوگلیكوزید داده شده به ازای هر دوز به عوامل مختلفی از جمله عملكرد کلیه، سایر داروهایی كه ممكن است مصرف كنید، سن و وزن شما بستگی دارد.

هنگامی که یک دوز آمینوگلیکوزید داده می‌شود، سطح آن به‌طور معمول در خون بالا می‌رود تا به غلظت حداکثر برسد و سپس با گذشت زمان به یک غلظت پایین‌ترمی‌رسد. بعضی اوقات این داروها به‌صورت دوزهای منقسم تجویز می‌شوند که در آن دوز بعدی با پیش بینی سطح سقوط تنظیم می‌شود. هدف این است که مقدار کافی دارو برای حفظ سطح درمانی که باعث از بین رفتن باکتری‌های عامل عفونت می‌شود، تامین شود. دوز دارو و فاصله گذاری دوز طوری تنظیم می‌شود تا به بدن زمان کافی داده شود تا بیشتر داروی باقیمانده از دوز قبلی را قبل از مصرف دوز بعدی، پاک کند. این مسئله خطر ابتلا به عوارض را به حداقل می‌رساند و اطمینان حاصل می‌کند که همیشه سطح کافی دارو در خون حفظ می‌شود.

برای تجویز دوز منقسم، پایش بر دارو به‌طور معمول شامل ارزیابی حداکثر غلظت بلافاصله پس از دوز داده شده (به نام سطح اوج) و حداقل غلظت دقیقاً قبل از دوز بعدی (به نام سطح حداقل ) است. بسته به غلظت اندازه گیری شده، دوز بعدی دارو ممکن است به سمت بالا یا پایین تنظیم شود. به‌عنوان مثال، در صورت ابتلا به بیماری کلیوی، ممکن است نتوانید دارو را به طورموثر از سیستم خود پاک کنید، در نتیجه غلظت خونی دارو افزایش می‌یابد، بنابراین دوز دارو ممکن است کمتر تنظیم شود و یا دارو کمتری مصرف شود. از طرف دیگر، اگر مقدار خیلی کمتری دارو تجویز شود به‌طوریکه سطح کافی در خون پدید نیاید، درمان موثر بعید خواهد بود.

برای دوزهای با بازه زمانی طولانی، آزمایش ممکن است به همان اندازه مربوط به دوزهای منقسم انجام شود، با استفاده از یک نمونه پیک و نمونه‌ای که ۱۲-۶ ساعت بعد گرفته شده است، یا آزمایش می‌تواند بر روی یک نمونه انجام شود که ۱۶-۱۴ساعت پس از اولین دوز آنتی بیوتیک گرفته شده است.

آمینوگلیکوزیدها گاهی به تنهایی درخواست می‌شوند اما اغلب همراه با سایر آنتی بیوتیک‌ها ترکیب می‌شوند. پایش بر سطح خونی آنتی بیوتیک به ویژه در حضور سایر داروها بسیار مهم است، زیرا آن‌ها می‌توانند توانایی بدن را در پردازش (متابولیسم) و پاکسازی دارو تحت تأثیر قرار دهند.