• علائم بیماری در انواع اکتینومایکوتیک و یومایکوتیک معمولا مشابه بوده و با عامل بیماری ارتباط چندانی ندارد، اما محل و طول مدت بیماری، درمان‌های قبلی و وضع جسمانی بیمار موجب تغییراتی در علائم بالینی می‌گردند.
• ضایعه اولیه معمولا بصورت یک تورم زیرجلدی کوچک و بدون درد می‌باشد که بتدریج بزرگ و نرم شده به یک آبسه تبدیل می‌شود و یا ممکن است بصورت یک ضایعه تومورمانند بدون درد بوده و بطورموضعی بسط یابد.
• ترشحات خارج شده از سینوس‌ها بصورت اگزودائی شفاف و یا در مواردی که عفونت باکتریال ثانوی ایجاد شده باشد بصورت چرکی می‌باشند.
• با فشار دادن سینوس‌ها گرانول‌های کوچک و متعددی خارج می‌گردند که اندازه آن‌ها از 300 میکرون تا 5 میلیمتر متغیر می‌باشد.
• وجود گرانول‌ها موجب تفکیک مایستوما از بیماری‌های مشابه مانند یازواسپوروتریکوزیس می‌گردد.
• مایستوماها عفونت‌های تحت جلدی مزمن هستند که توسط قارچ‌ها یا اکتینومیست‌‌ها ایجاد می‌شوند. ارگانیسم‌های عامل بوسیله تلقیح به عمق درم یا بافت زیرجلدی در اثرضربه وارد می‌شوند.
• آبسه‌ها چرک خود را از طریق سینوس‌های تخلیه کننده به سطح پوست تخلیه می‌کنند.
• بافت‌های مجاورعمقی از جمله استخوان‌ها مورد حمله قرارمی‌گیرند و استئومیلیت مزمن ایجاد می‌شود.
• با توجه به اینکه اختلاف قابل توجهی در درمان و پروگنوز(افق بهبودی) مایستوما بدلیل عوامل ایجاد کننده وجود دارد، شناسائی میکروارگانیسم عامل حائزاهمیت می‌باشد.
• در برخی نواحی دنیا مانند سودان، مکزیک و هند مایستوما از بیماری‌های شایع است.
• در نواحی مانند یونان، ایتالیا، رومانی، گواتمالا و ایران و بعضی از قسمت‌های آمریکای جنوبی انسیدانس قابل توجهی ازبیماری گزارش شده است. در اروپا و آمریکا موارد اسپورادیک بیماری مشاهده می‌شود.

در ایران، بیش از 35 مورد بیماری از نواحی گیلان، مازندران، خوزستان، بوشهر، استان مرکزی، زنجان، آذربایجان، شیراز، خراسان، اصفهان، قزوین و کرمانشاه گزارش شده است.

کلید تشخیص: گرانول
• گرانول‌ها در محلول 5تا10 درصد هیدروکسیدپتاسیم آماده شده و بمدت 1تا2 ساعت باقی می‌مانند. سپس به نرمی فشارداده شده تا برای مشاهده اجزای داخلی خود زیر میکروسکوپ مناسب‌تر شوند. گرانول‌ها را باید ازدستجات نوتروفیلی تشخیص داد.
• حضورهایفی در گرانول‌ها را با عدسی قوی میکروسکوپ میتوان تشخیص داد. اگر هایفی‌های پهن دیده نشوند احتمالا گرانول مربوط به یک عامل اکتینومیستی است.
• می‌توان بعد از آماده کردن دانه‌ها مطابق فوق آن‌ها را با روش پریودیک اسید شیف، اسید فست و نیز گیمسا رنگ‌آمیزی نمود. دانه مربوط به یومایستوماها در آزمایش میکروسکوپی میسلیوم‌هائی به قطر 4تا7 میکرون، منشعب با تیغه‌های میانی و کلامیدوکونیدی‌هائی به قطر14میکرون نشان می‌دهند. بین میسلیوم و کلامیدوکونیدی‌ها را ماده سیمانی احاطه کرده است و به همین علت است که دانه‌ها سفت و سخت می‌باشند.
• دانه‌های اکتینومایستوما دارای جدار ناهموار و ضخیم بوده ازرشته‌های باریک و ظریف تشکیل شده‌اند که قطر آن‌ها 5/1تا2 میکرون و یا کمتراز یک میکرون می‌باشد. این رشته‌ها منشعب بوده بین آن‌ها را ماده سیمانی پرمی‌کند و برآمدگی‌های چماقی شکل یا انگشت مانندی از جداردانه خارج می‌شوند.